Damar Sertliği (Ateroskleroz)

Damar sertliği (ateroskleroz), atardamarların iç yüzeyinde kolesterol, yağ ve kalsiyum gibi maddelerin birikmesiyledamarların daralması veya esnekliğini kaybetmesi durumudur. Bu süreç zamanla kan akışını engeller ve kalp, beyin, böbrek ya da bacak damarlarında ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.

Damar Sertliği Belirtileri Nelerdir?

Damar sertliği genellikle yavaş ilerlediği için uzun süre belirti vermeyebilir. Ancak damar daralması arttıkça şu şikayetler görülebilir:

  • Kalp damarlarında: Göğüs ağrısı (anjina), nefes darlığı, çarpıntı

  • Beyin damarlarında: Baş dönmesi, görme bozuklukları, felç riski

  • Bacak damarlarında: Yürürken bacak ağrısı, uyuşma, iyileşmeyen yaralar

  • Böbrek damarlarında: Tansiyon yükselmesi, böbrek fonksiyon bozuklukları

Damar Sertliği Neden Olur?

  • Yüksek kolesterol ve trigliserid

  • Hipertansiyon (yüksek tansiyon)

  • Diyabet (şeker hastalığı)

  • Sigara ve alkol kullanımı

  • Obezite ve sağlıksız beslenme

  • Hareketsizlik

  • İleri yaş ve genetik yatkınlık

⚠️ Bu risk faktörleri damar iç duvarını zedeleyerek plak oluşumunu hızlandırır.

Damar Sertliği Nasıl Teşhis Edilir?

  • Kan testleri: Kolesterol ve şeker değerleri için

  • Ultrason (Doppler): Damar akışını görüntülemek için

  • Ekokardiyografi / EKG: Kalp damarlarındaki etkileri görmek için

  • Anjiyografi: Tıkanıklık oranını belirlemek için

Damar Sertliği Tedavi Yöntemleri

Damar sertliği tamamen geri döndürülemese de ilerlemesi durdurulabilir ve kontrol altına alınabilir:

  • Yaşam tarzı değişiklikleri:

    • Akdeniz tipi beslenme (zeytinyağı, sebze, balık)

    • Düzenli egzersiz

    • Sigara ve alkolden uzak durmak

  • İlaç tedavisi: Kolesterol düşürücü (statinler), kan sulandırıcı ilaçlar

  • Girişimsel yöntemler: Anjiyoplasti, stent takılması veya bypass ameliyatı

Damar Sertliğini Önlemek İçin Öneriler

  • Düzenli sağlık kontrolleri yaptırın.

  • Tuzu ve doymuş yağları azaltın.

  • Günlük en az 30 dakika yürüyüş yapın.

  • Stresten uzak durun.

  • Kiloyu ideal seviyede tutun.

Damar Sertliği Hakkında Sık Sorulan Sorular

1Damar sertliği ölümcül müdür?
Evet, kalp krizi ve felç gibi ciddi sonuçlara yol açabilir.
2Damar sertliği geri döner mi?
Mevcut plaklar tamamen kaybolmaz ancak yaşam tarzı ve tedavi ile ilerlemesi yavaşlatılır.
3Damar sertliği hangi yaşlarda görülür?
Genellikle 40 yaş sonrası daha sık görülse de genç yaşlarda da ortaya çıkabilir.
4Bitkisel tedaviler damar sertliğini geçirir mi?
Hayır, yalnızca sağlıklı beslenmeye destek olabilir. Tıbbi tedavi mutlaka gereklidir.
5Damar sertliği ile damar tıkanıklığı aynı şey midir?
Damar sertliği damar tıkanıklığının temel nedenidir. Plaklar ilerledikçe damar tıkanıklığı gelişir.

Damar sertliği, erken dönemde fark edilip önlem alındığında kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz ve sigaradan uzak durmak en güçlü koruyucu yöntemlerdir.