Crush Sendromu (Ezilme Sendromu)
Crush sendromu, kas dokusunun uzun süreli basınç altında kalması sonucu kas hücrelerinin parçalanarak kana zararlı maddeler salmasıyla oluşan ciddi bir tıbbi tablodur. Bu maddeler, özellikle miyoglobin, böbreklerde birikerek akut böbrek yetmezliğine neden olabilir. Genellikle deprem, trafik kazası, göçük altında kalma veya endüstriyel kazalarsonrası görülür.
Crush Sendromunun Belirtileri
Crush sendromu genellikle ezilen uzuvda ağrı ve şişlik ile başlar. Ancak sistemik etkiler saatler içinde gelişebilir.
En sık görülen belirtiler:
-
Şiddetli kas ağrısı ve hassasiyet
-
Şişlik, morarma, deride gerginlik
-
Koyu renkli (çay rengi) idrar
-
Halsizlik, bulantı ve kusma
-
Düşük tansiyon ve bilinç bulanıklığı
Belirtiler fark edildiğinde acil tıbbi müdahale gereklidir.
Crush Sendromu Neden Olur?
Bu sendromun temel nedeni, kas hücrelerinin uzun süreli basıya maruz kalmasıdır. Kaslar ezildiğinde hücre içeriği kana karışır ve böbrekleri zorlar. En sık nedenler:
-
Deprem veya göçük altında kalma
-
Uzun süre sıkışık pozisyonda kalma
-
Ağır travmalar veya trafik kazaları
-
Savaş, enkaz veya iş kazaları
Ezilme Sonrası Tedavi ve İlk Müdahale
Erken müdahale, crush sendromunda hayat kurtarıcıdır.
📍 İlk yardımda dikkat edilmesi gerekenler:
-
Ezilen bölge hemen kurtarılmamalı, önce damar yolu açılmalı ve sıvı tedavisi başlanmalıdır.
-
Böbreklerin korunması için bol sıvı verilmelidir.
-
Kalp ritmi ve elektrolit dengesine dikkat edilmelidir.
-
Şiddetli durumlarda diyaliz gerekebilir.
Kurtarma ekipleri ve sağlık personeli, göçük altındaki hastalarda bu sendromu her zaman göz önünde bulundurmalıdır.