Bilirubin
Bilirubin, kırmızı kan hücrelerinin (eritrositlerin) parçalanması sonucu oluşan sarımsı bir maddedir. Karaciğer tarafından işlenir ve safrayla birlikte vücuttan atılır.
Kandaki bilirubin seviyeleri, karaciğer ve safra yollarının sağlığı hakkında önemli bilgiler verir.
Laboratuvar testlerinde bilirubin üç şekilde ölçülür:
-
Total (Toplam) Bilirubin
-
Direkt (Konjuge) Bilirubin
-
İndirekt (Unkonjuge) Bilirubin
Bu değerler birlikte değerlendirilerek karaciğer, safra yolları veya kan hücreleriyle ilgili sorunlar tespit edilir.

Bilirubin Değerleri Kaç Olmalı?
Normal bilirubin aralıkları laboratuvara göre değişmekle birlikte genellikle:
-
Total bilirubin: 0.2 – 1.2 mg/dL
-
Direkt bilirubin: 0.0 – 0.3 mg/dL
-
İndirekt bilirubin: 0.2 – 0.9 mg/dL
Bu değerlerin üzerine çıkılması “bilirubin yüksekliği”, altına inmesi ise “bilirubin düşüklüğü” olarak değerlendirilir.
Bilirubin Yüksekliği Nedir?
Bilirubin seviyesinin yüksek olması, karaciğerin veya safra yollarının bilirubini düzgün işleyemediği anlamına gelir.
Yüksek bilirubin (hiperbilirubinemi) şu durumlarda görülebilir:
-
Hepatit (karaciğer iltihabı)
-
Safra yollarında tıkanıklık
-
Siroz veya karaciğer yetmezliği
-
Hemolitik anemi (eritrositlerin erken yıkımı)
-
Gilbert sendromu (genetik enzim eksikliği)
Belirtiler arasında sarılık (cilt ve gözlerde sararma), koyu renk idrar, soluk dışkı ve yorgunluk bulunabilir.
Bilirubin Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Bilirubin düşüklüğü genellikle ciddi bir sağlık sorununa işaret etmez.
Ancak bazı durumlarda aşırı antioksidan kullanımı, C vitamini fazlalığı veya aşırı idrar söktürücü ilaçlar bilirubin düzeyini azaltabilir.
Düşük bilirubin, karaciğerin bilirubini çok hızlı işlediği anlamına gelebilir ancak genellikle klinik olarak önemsizdir.
Bilirubin Nasıl Ölçülür?
Bilirubin, kan testiyle ölçülür. Genellikle karaciğer fonksiyon testleri (LFT) içinde değerlendirilir.
Bazı durumlarda idrar tahlili de destekleyici bilgi sağlayabilir.
Eğer test sonucu yüksekse, doktor ultrason, kan enzim testleri (ALT, AST, ALP) veya MRCP gibi ek incelemeler isteyebilir.
Bilirubin Nasıl Düşürülür?
-
Alkol ve sigaradan uzak durmak
-
Yeterli su içmek (günde 2–2.5 litre)
-
Lifli gıdalar tüketmek (brokoli, enginar, havuç)
-
Aşırı yağlı yiyeceklerden kaçınmak
-
Düzenli uyku ve stres kontrolü
Not: Bilirubin yüksekliği tek başına hastalık değildir, ancak altta yatan nedenin tedavi edilmesi gerekir.
Bilirubin Hakkında Sık Sorulan Sorular
💙 Bilirubin değerleriniz yüksekse, altta yatan nedeni belirlemek için uzman hekim desteği almanız gerekir.
📲 DoktorNow ile karaciğer fonksiyon testlerinizi yorumlatabilir, online doktora anında danışabilirsiniz.








