Yetişkinlerde ADHD (Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu)

Yetişkinlerde ADHD Belirtileri

• Sürekli odaklanma güçlüğü

• Eşyaları sık sık kaybetme, unutkanlık

• Zaman yönetiminde zorluk

• İşleri erteleme, plan yapamama

• Dürtüsel davranışlar, sabırsızlık

• Huzursuzluk, yerinde duramama hissi

• İlişkilerde sabırsızlık, çabuk sinirlenme

Evde Yapılabilecek Basit ADHD Testleri

Dikkat Testi

• İşleri yarım bırakıyor musunuz?

• Küçük ayrıntıları sık sık atlıyor musunuz?

Zaman Yönetimi Testi

• Randevulara geç kalıyor musunuz?

• İşleri son dakikaya mı bırakıyorsunuz?

Dürtüsellik Testi

• Başkalarının sözünü kesiyor musunuz?

• Ani kararlarla alışveriş yapıyor musunuz?

Eğer çoğu soruya “evet” diyorsanız, bu durum ADHD olabileceğine işaret edebilir. Ancak kesin tanı için psikiyatri uzmanına başvurmak gerekir.

Online Ölçekler

• ASRS (Adult ADHD Self-Report Scale)

• Conners’ Adult ADHD Rating Scale (CAARS)

• Brown Attention-Deficit Disorder Scales

Bu testler tanı koymaz, yalnızca hekime başvurma gerekliliğini gösterir.

ASRS (Adult ADHD Self-Report Scale), yetişkinlerde Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (ADHD) riskini taramak için kullanılan, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Harvard Üniversitesi iş birliğiyle geliştirilmiş bilimsel bir öz değerlendirme ölçeğidir.

• Toplam 18 soru vardır.

• Bu 18 sorunun ilk 6’sı (“Part A”) kısa tarama için en kritik olanlardır.

• Yanıtlar, kişinin son 6 ay içindeki deneyimlerine göre verilir.

• Cevap seçenekleri:

  • Hiçbir zaman

  • Nadiren

  • Bazen

  • Sık sık

  • Çok sık

ASRS Part A (Kısa Tarama – 6 soru)

Bu bölüm, kişinin ADHD açısından yüksek risk taşıyıp taşımadığını anlamak için kullanılır:

1. Bir projede ayrıntılı işleri tamamlamada zorluk yaşıyor musunuz?

2. Düzen gerektiren görevlerde organizasyon yapmakta zorlanıyor musunuz?

3. Randevulara yetişmek veya sorumlulukları hatırlamakta ne kadar sık zorlanıyorsunuz?

4. Yoğun zihinsel çaba gerektiren işleri ertelediğiniz olur mu?

5. Uzun süre otururken huzursuz hissediyor veya kıpırdanıyor musunuz?

6. Dikkatinizin dağıldığını, başkalarının söylediğini dinlemekte zorlandığınızı fark ediyor musunuz?

Bu 6 sorudan 4’üne “sık sık” veya “çok sık” cevabı verilmesi, ADHD ihtimalini güçlendirir.

ASRS Part B (12 soruluk alan)

Kalan 12 soru, belirtilerin yaşamı ne kadar etkilediğini anlamak için kullanılır:

• İşleri yarım bırakma

• Dikkatin kolay dağılması

• Eşyaları sık kaybetme

• Başkalarının sözünü kesme

• Sabırsızlık, sırada beklemekte zorlanma

• İçsel huzursuzluk

• Detay hataları yapma

• Zaman yönetiminde sorunlar

• İşleri organize edememe

📌 Önemli Not:

ASRS bir tanı testi değildir, yalnızca tarama aracıdır.

Kesin tanı için psikiyatri uzmanı değerlendirmesi gerekir.