Anksiyete, psikolojik bir rahatsızlık olarak da bilinen kaygı bozukluğu olarak adlandırılır. Zaman zaman günlük yaşamımızda anksiyete hissetmek normaldir, çünkü karşılaştığımız durumlar nedeniyle endişelenebilir veya gelecekle ilgili kaygılar taşıyabiliriz. Ancak bu kaygılar aşırı ve sürekli hale geldiğinde tıbbi bir sorun olarak kabul edilebilir.
Anksiyete bozukluğu olan kişilerde, yoğun ve sürekli bir endişe hali ve günlük yaşamda sıkça karşılaşılan durumlara karşı aşırı korku hissi görülebilir. Bazen panik ataklar da yaşanabilir, bu da normal aktivitelerin engellenmesine neden olabilir. Anksiyete, kontrol edilmesi ve yönetilmesi zor olan bir durumdur ve zaman algısı da sıklıkla etkilenebilir. Bu durum çocukluk veya gençlik dönemlerinde başlayabilir ve yetişkinlik dönemine kadar devam edebilir, ancak genellikle yaşlandıkça azalma eğilimi gösterir.
Anksiyete bozuklukları farklı türlerde gelir, bunlar arasında sosyal anksiyete bozukluğu, ayrılık kaygısı, spesifik fobiler, genelleştirilmiş anksiyete gibi alt kategoriler bulunur. Bu nedenle bir kişi birden fazla anksiyete bozukluğundan etkilenebilir ve bazen tıbbi tedavi gerekebilir.
Anksiyetenin aslında işlevi, beyin tarafından gelecekteki potansiyel tehlikelere karşı uyarılmak üzere bir tepki olarak ortaya çıkar. Ancak anksiyete bozukluğu yaşayan kişilerde bu işlev aşırıya kaçabilir ve günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir.
Toplumun yaklaşık %18’i anksiyete bozukluğu yaşar ve bu rahatsızlığın şiddeti farklılık gösterebilir. Kadınlarda erkeklere göre daha sık görülür. Ayrıca, çocukluk döneminde yaşanan olumsuz deneyimler, travmalar ve mutsuzluklar anksiyete riskini artırabilir. Ailede veya akrabalarda anksiyete öyküsü bulunması da risk faktörüdür, çünkü genetik faktörler bu rahatsızlığın gelişiminde rol oynayabilir.
Anksiyete belirtileri arasında gerginlik, huzursuzluk, panik hali, nefes darlığı, kalp çarpıntısı, terleme, titreme, konsantrasyon güçlüğü, uyku sorunları gibi durumlar bulunabilir.
Tanı konulması için doktor fiziksel muayene yapabilir ve tıbbi geçmişi inceleyebilir. Bazı laboratuvar testleri anksiyeteyi teşhis edemez, ancak sağlık durumunuzu değerlendirmek için kullanılabilir. Psikiyatrist veya psikolog tarafından değerlendirme yapılabilir ve semptomların ne kadar süredir var olduğu, yoğunluğu gibi faktörler değerlendirilir.
Anksiyete tedavisi için psikoterapi (terapi) ve ilaç tedavisi en yaygın kullanılan yöntemlerdir. Psikoterapi anksiyete semptomlarını yönetmeye ve anlamaya yardımcı olabilirken, ilaç tedavisi semptomları hafifletmeye yardımcı olabilir. Hangi tedavi yönteminin daha etkili olduğu bireyden bireye değişebilir.
Anksiyete, yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilen bir rahatsızlık olabilir. Tedavi ve destekle, semptomların yönetimi mümkün olabilir ve kişinin günlük yaşamını daha iyi bir şekilde sürdürmesine yardımcı olabilir.
