Astım

Astımın Belirtileri Nelerdir?

Astımın belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Bazı bireylerde hafif seyrederken, bazı durumlarda yaşamı tehdit eden ataklar görülebilir.

• Nefes darlığı (özellikle gece veya sabaha karşı artar)

• Göğüste baskı veya sıkışma hissi

• Hırıltılı solunum

• Kuru ve inatçı öksürük

• Egzersiz, alerjen ya da soğuk hava sonrası şikayetlerin artması

Bu belirtiler aralıklı olarak ortaya çıkabilir veya uzun süre devam edebilir.

Astım Neden Olur?

Astımın net nedeni tam olarak bilinmese de genetik yatkınlık ve çevresel faktörlerin birlikte rol oynadığı düşünülmektedir.

Yaygın risk faktörleri şunlardır:

• Ailede astım veya alerji öyküsü

• Polen, ev tozu akarları, hayvan tüyü gibi alerjenler

• Sigara dumanı ve hava kirliliği

• Viral solunum yolu enfeksiyonları

• Reflü hastalığı

• Düşük doğum ağırlığı veya erken doğum

• Egzersiz veya soğuk hava maruziyeti

Astım Tanısı Nasıl Konur?

Tanı, uzman hekim tarafından ayrıntılı öykü alınarak ve bazı testlerle konur:

• Solunum fonksiyon testleri (SFT): Akciğer kapasitesini ve hava akışını ölçer.

• Peak Flow Metre: Evde düzenli nefes ölçümü sağlar.

• Alerji testleri: Astımı tetikleyen faktörlerin belirlenmesine yardımcı olur.

Astım Tedavisi Nasıl Yapılır?

Astım tedavisinin amacı, semptomları kontrol altına almak, yaşam kalitesini yükseltmek ve atakları önlemektir. Tedavi bireysel farklılıklar dikkate alınarak planlanır.

Başlıca tedavi yöntemleri:

• İnhaler ilaçlar: Hava yollarını genişleten ve inflamasyonu azaltan sprey veya toz formunda ilaçlar.

• Alerji kontrolü: Tetikleyici maddelerden uzak durmak (örneğin polen sezonunda dış ortamı sınırlamak).

• Düzenli takip: Hekim kontrolünde tedavi planının güncellenmesi.

• Yaşam tarzı değişiklikleri: Egzersiz, stres yönetimi, sigara bırakma gibi destekleyici önlemler.

Unutulmamalıdır: Astım tamamen iyileşmese de, etkili yönetim ile semptomlar büyük ölçüde azaltılabilir.

Astım Krizi Nedir?

Astım krizi, solunum yollarının ciddi şekilde daralması sonucu yaşanan ani ve şiddetli bir ataktır. Aşağıdaki belirtiler kriz habercisi olabilir:

• Konuşmakta zorlanma

• Morarma (dudaklarda veya parmak uçlarında)

• Nefes almakta güçlük

• Kurtarıcı inhaler ilaçlara rağmen düzelmeyen nefes darlığı

Bu belirtiler görüldüğünde acil tıbbi yardım alınmalıdır.