Bağırsak Tıkanması

Bağırsak tıkanması (ileus), sindirim sisteminde yiyecek, sıvı veya gazın normal şekilde ilerlemesini engelleyen ciddi bir sağlık problemidir. Tıpta ileus olarak bilinir. Hem ince bağırsakta hem de kalın bağırsakta görülebilir.

Tam veya kısmi tıkanma şeklinde ortaya çıkabilir ve tedavi edilmediğinde hayatı tehdit edebilir. Bu nedenle erken teşhis büyük önem taşır.

bağırsak tıkanması belirtileri

Bağırsak Tıkanmasının Nedenleri

Mekanik Nedenler (fiziksel engel)

  • Bağırsak düğümlenmesi (volvulus)

  • Fıtıklar

  • Yapışıklıklar (özellikle karın ameliyatları sonrası)

  • Tümörler

  • Safra taşlarının bağırsakta sıkışması

  • Dışkı birikimi (fekalom)

Fonksiyonel Nedenler (hareket bozukluğu)

  • Bağırsak kaslarının felci (paralitik ileus)

  • İltihabi bağırsak hastalıkları

  • Sinir sistemi hastalıkları

  • Bazı ilaçların yan etkileri

 

Bağırsak Tıkanması Belirtileri

  • Şiddetli ve kramp tarzında karın ağrısı

  • Karında şişlik ve gerginlik

  • Bulantı ve kusma (dışkı kokulu olabilir)

  • Gaz ve dışkı çıkaramama

  • Huzursuzluk, halsizlik

  • Şiddetli sıvı kaybına bağlı tansiyon düşüklüğü

⚠️ Bu belirtiler varsa zaman kaybetmeden doktora başvurulmalıdır.

Bağırsak Tıkanması Tanısı Nasıl Konur?

  • Fizik muayene: Karında şişlik ve bağırsak seslerinin değişimi incelenir.

  • Kan testleri: Elektrolit dengesizlikleri ve enfeksiyon göstergeleri araştırılır.

  • Röntgen: Karında hava-sıvı seviyeleri görülebilir.

  • Bilgisayarlı Tomografi (BT): Tıkanıklığın yeri ve nedeni belirlenir. 

Bağırsak Tıkanması Tedavisi

Tedavi yöntemi tıkanıklığın nedenine ve şiddetine göre değişir.

  • Hastanede gözlem: Sıvı-elektrolit takviyesi, mide sondası ile rahatlatma.

  • İlaç tedavisi: Bağırsak hareketlerini düzenleyici ilaçlar.

  • Cerrahi tedavi: Tümör, düğümlenme veya yapışıklık gibi durumlarda ameliyat gerekir.

Türkiye’de bağırsak tıkanması cerrahisi, üniversite ve eğitim araştırma hastanelerinde acil cerrahi birimler tarafından başarıyla uygulanmaktadır.

Bağırsak Tıkanması Ameliyatı Sonrası

  • İlk günlerde sıvı beslenme ile başlanır, yavaş yavaş katı gıdalara geçilir.

  • Düzenli hareket etmek iyileşmeyi hızlandırır.

  • Ameliyat sonrası 4–6 hafta ağır egzersizlerden kaçınılmalıdır.

  • Gaz ve dışkı çıkışı başlaması iyileşmenin önemli göstergesidir.

Hemen Doktorla Görüş

Bağırsak Tıkanması Hakkında Sık Sorulan Sorular

1Bağırsak tıkanması ölümcül olabilir mi?
Evet. Tedavi edilmezse bağırsak delinmesi, enfeksiyon (peritonit) ve sepsis gelişebilir.
2Bağırsak tıkanması her zaman ameliyat gerektirir mi?
Hayır. Kısmi tıkanıklıklar ilaç ve destek tedavisiyle çözülebilir. Ancak mekanik tam tıkanmalarda cerrahi şarttır.
3Bağırsak tıkanması tekrarlar mı?
Evet, özellikle yapışıklığa bağlı gelişen tıkanıklıklar tekrarlayabilir.
4Çocuklarda bağırsak tıkanması görülebilir mi?
Evet. Özellikle invajinasyon (bağırsağın kendi içine teleskop gibi girmesi) çocuklarda sık görülen bir nedendir.
5Bağırsak tıkanması ameliyatı sonrası beslenme nasıl olmalı?
Sindirim sistemini yormayan, lifli ve dengeli beslenme önerilir. Doktor ve diyetisyen kontrolünde kişiye özel plan yapılır.

Bağırsak tıkanması, erken tanı ve doğru tedaviyle kontrol altına alınabilen fakat hayati risk taşıyan bir durumdur. Karın ağrısı, şişkinlik ve gaz çıkaramama gibi belirtileriniz varsa vakit kaybetmeden uzman hekime başvurun.