Böbrek Taşı

Böbrek taşı, idrar yollarında biriken ve zamanla kristalleşerek sert yapılar haline gelen minerallerin oluşturduğu taşlardır. Tıbbi adıyla nefrolitiyazis olarak bilinen bu durum, oldukça yaygındır ve genellikle şiddetli yan ağrısıyla kendini belli eder.

Taşların oluşumu; idrarda bulunan kalsiyum, oksalat, ürik asit gibi maddelerin fazla miktarda bulunmasına bağlıdır. Bu maddeler idrarda çözünemeyip kristalleşir ve zamanla birleşerek böbrek taşı haline gelir.

Böbrek Taşı Belirtileri Nelerdir?

Böbrek taşları, küçük boyutlardaysa hiçbir belirti vermeden vücuttan atılabilir. Ancak taş büyüdükçe idrar yollarını tıkayabilir ve aşağıdaki belirtiler ortaya çıkabilir:

  • Bel, yan veya kasıkta şiddetli ağrı (kolik tarzı)

  • İdrarda kan (pembe, kırmızı ya da kahverengi idrar)

  • Sık idrara çıkma ihtiyacı

  • İdrar yaparken yanma

  • Bulantı ve kusma

  • Ateş ve titreme (enfeksiyon varsa)

  • İdrarın bulanık veya kötü kokulu olması

Bu belirtilerden biri veya birkaçı mevcutsa, en kısa sürede değerlendirme yapılması önerilir.

Böbrek Taşı Neden Olur?

Böbrek taşı oluşumuna neden olan faktörler şunlardır:

  • Yetersiz sıvı alımı (az su içmek)

  • Ailede böbrek taşı öyküsü

  • Protein, tuz ve şeker açısından yüksek beslenme alışkanlıkları

  • Aşırı D vitamini kullanımı

  • Bazı bağırsak hastalıkları ve cerrahileri

  • İdrar yolu enfeksiyonları

  • İdrarın asidik ya da alkali olması

Bu nedenler kişiden kişiye değişebilir. Detaylı değerlendirme için hekime başvurmak önemlidir.

Böbrek Taşı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Tedavi; taşın büyüklüğü, tipi ve idrar yolundaki yerine göre değişiklik gösterir:

  • Küçük taşlar: Bol sıvı alımı, ağrı kesici ve doktor takibiyle kendiliğinden düşürülebilir.

  • Orta ve büyük taşlar: ESWL (taş kırma), üreteroskopi (endoskopik yöntem) veya perkütan nefrolitotomi gibi cerrahi yöntemler gerekebilir.

  • Enfeksiyon varsa: Antibiyotik tedavisi uygulanır.

 

Böbrek taşı tekrar edebileceği için düzenli takip ve yaşam tarzı değişiklikleri çok önemlidir.

Böbrek Taşından Korunmak İçin Neler Yapılmalı?

  • Günlük en az 2-2.5 litre su içilmeli

  • Aşırı tuz, şeker ve protein tüketiminden kaçınılmalı

  • İdrar düzeni izlenmeli

  • Düzenli egzersiz yapılmalı

  • Doktor önerisiyle idrar testleri ve görüntülemeler yaptırılmalı

Tedavi sürecini takip etmek ve SGK ödemeli ilaç yazdırmak için DoktorNow üzerinden hekimlere bağlanabilirsiniz.

Böbrek Taşı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Böbrek taşı kendiliğinden düşer mi?
Evet, küçük taşlar bol sıvı alımı ve hareketle kendiliğinden düşebilir. Ancak büyük taşlar tıbbi müdahale gerektirir.
Taş düşürme ağrısı ne kadar sürer?
Bu süre taşın boyutuna ve yerine göre değişir. Saatlerce ya da günlerce süren ağrılar olabilir.
Tekrar böbrek taşı oluşur mu?
Evet. Taş bir kez oluşmuşsa tekrar etme riski yüksektir. Bu nedenle yaşam tarzı değişiklikleri ve düzenli takip gerekir.
Hangi içecekler böbrek taşı yapar?
Aşırı çay, kahve, kolalı içecekler ve az su tüketimi taş oluşumunu artırabilir.
Böbrek ağrısı başladığında ne yapılmalı?
Sıvı alımı artırılmalı, dinlenilmeli ve bir doktora başvurulmalıdır. Gerekirse ağrı kesici ve medikal müdahale gerekir.

Böbrek taşı belirtileri yaşıyorsanız, gecikmeden bir uzmana danışın.

DoktorNow üzerinden doktorlarla online görüşebilir, test yönlendirmesi alabilirsiniz.