Jinekomasti
Jinekomasti, erkeklerde meme dokusunun anormal şekilde büyümesidir. Genellikle hormonal dengesizlik, kullanılan ilaçlar veya bazı sağlık sorunları nedeniyle ortaya çıkar.
Bu durum, tek veya iki memede birden görülebilir ve fiziksel bir rahatsızlık olmasa da özgüven kaybına yol açabilir.
Jinekomasti, ergenlik döneminde oldukça yaygındır ve çoğu durumda kendiliğinden düzelir. Ancak bazı erişkin erkeklerde bu büyüme kalıcı hale gelir ve tedavi gerektirebilir.
Jinekomasti Neden Olur?
Jinekomasti, östrojen (kadınlık hormonu) ile testosteron (erkeklik hormonu) arasındaki dengesizlik sonucu ortaya çıkar.
Bu dengesizliğe yol açabilecek bazı faktörler şunlardır:
-
Ergenlik dönemi hormon değişiklikleri
-
İleri yaşta testosteron seviyesinin azalması
-
Steroid veya hormon içeren ilaç kullanımı
-
Karaciğer, böbrek veya tiroid hastalıkları
-
Alkol ve madde kullanımı
-
Aşırı kilo (obezite)
-
Bazı antidepresan ve tansiyon ilaçları
Jinekomasti Belirtileri
Jinekomasti genellikle ağrısız ilerler ancak bazı kişilerde hassasiyet ve rahatsızlık hissi görülebilir.
Belirtiler şunlardır:
-
Göğüslerde şişlik veya dolgunluk
-
Memenin ortasında sert bir kitle hissi
-
Meme ucunda hassasiyet
-
Nadir de olsa meme akıntısı
Belirtiler tek memede görülebileceği gibi, iki memede asimetrik şekilde de olabilir.
Jinekomasti Nasıl Teşhis Edilir?
Tanı için öncelikle fizik muayene yapılır. Ardından hormonal testler ve görüntüleme yöntemleriyle büyümenin nedeni araştırılır.
Kullanılan başlıca yöntemler:
-
Hormon testleri (testosteron, östrojen, prolaktin düzeyleri)
-
Ultrasonografi veya mamografi
-
Kan tahlilleri (karaciğer ve böbrek fonksiyonları için)
Bu testlerle jinekomasti ile yağ dokusu artışı (psödojinekomasti) arasındaki fark da belirlenir.
Jinekomasti Tedavisi Nasıl Yapılır?
Tedavi, altta yatan nedene bağlı olarak planlanır.
1. Takip:
Ergenlik döneminde oluşan jinekomasti çoğu zaman kendiliğinden düzelir. Bu durumlarda düzenli takip yeterlidir.
2. İlaç Tedavisi:
Hormonal dengesizlik varsa, ilaç tedavileriyle bu denge yeniden sağlanabilir.
3. Cerrahi Tedavi:
Kalıcı ve rahatsız edici vakalarda cerrahi seçenek tercih edilir.
-
Liposuction: Yağ dokusu fazlaysa uygulanır.
-
Gland eksizyonu: Sert meme dokusu çıkarılır.
Ameliyat genellikle lokal anesteziyle yapılır ve kalıcı sonuç verir.
Jinekomasti ile Karıştırılmaması Gereken Durumlar
Bazı erkeklerde görülen göğüs büyümesi sadece yağ dokusuna bağlı olabilir. Bu duruma psödojinekomasti denir ve jinekomastiden farklı olarak hormonal dengesizlikle ilişkili değildir.
Spor, beslenme düzeni ve kilo kontrolü bu durumda genellikle yeterlidir.