Liken Planus

Liken Planus Neden Oluşur?

Kesin nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte aşağıdaki faktörler etkili olabilir:

1. Bağışıklık Sistemi Problemleri

Liken planus bir tür otoimmün reaksiyon olarak kabul edilir. Bağışıklık sistemi cilt hücrelerini yanlışlıkla yabancı olarak algılar ve saldırır.

2. Genetik Yatkınlık

Ailede benzer cilt hastalıkları olan kişilerde görülme ihtimali artar 

3. Enfeksiyonlar

Hepatit C enfeksiyonu liken planus ile ilişkilendirilebilir.

4. İlaçlar ve Kimyasallar

Bazı antihipertansifler, antiinflamatuar ilaçlar ve metal dolgular benzer reaksiyonlara yol açabilir.

5. Stres

Fiziksel ve duygusal stres hastalığın alevlenmesini tetikleyebilir.

Liken Planus Belirtileri

Belirtiler görüldüğü bölgeye göre değişir:

Ciltte Liken Planus Belirtileri

• Morumsu, düz yüzeyli kabarıklıklar

• Yoğun kaşıntı

• Deride çizgisel dağılım

• Lezyonların üzerinde beyaz çizgilenme (Wickham çizgileri)

Ağız İçinde (Oral Liken Planus)

• Yanak içlerinde beyaz ağsı çizgiler

• Ağızda yanma, hassasiyet

• Açık yaralar ve ağrı

Ağız içi liken planus kronik seyredebileceği için düzenli kontrol gerektirir.

Saçlı Deride Liken Planus

• Kızarıklık

• Saç dökülmesi

• Kabuklanma

Tırnaklarda Liken Planus

• Tırnak incelmesi

• Çukurlaşma

• Tırnak kaybı (nadiren)

Liken Planus Nasıl Teşhis Edilir?

Dermatolog muayenesi ile tanı konur. Gerekirse:

• Cilt biyopsisi

• Kan testleri (özellikle hepatit taraması)

• Ağız içi değerlendirme

yapılabilir. Doğru tanı tedavinin yönünü belirlemek için kritik öneme sahiptir.

Liken Planusun Tedavisi

Tedavi şekli belirtilerin şiddetine ve tutuluma göre değişir.

1. Topikal (Bölgesel) Tedaviler

• Kortikosteroid kremler

• Bağışıklık düzenleyici kremler (takrolimus gibi)

  Kaşıntıyı ve inflamasyonu azaltmak için ilk basamak tedavilerdir.

2. Ağızdan Alınan İlaçlar

Şiddetli veya yaygın vakalarda doktor uygun görürse sistemik tedaviler uygulanabilir.

3. Fototerapi (Işık Tedavisi)

UV ışığıyla yapılan tedaviler bazı cilt tutulumu olan hastalarda oldukça etkilidir.

4. Ağız İçindeki Yaralar İçin Özel Tedaviler

• Ağız gargaraları

• Jel ve solüsyonlar

• Hassasiyet azaltıcı ajanlar

Bu bölgede tedavi uzun sürebilir ve düzenli takip önemlidir.

Yaşam Tarzı Önerileri

• Stres yönetimi

• Tahriş edici ürünlerden uzak durmak

• Doğru nemlendirme

• Ağız içi tutulum varsa düzenli diş hekimi kontrolleri

Bu adımlar atakların şiddetini azaltabilir. 

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

• Lezyonların hızla yayılması

• Şiddetli kaşıntı

• Ağız içinde yaralanmalar

• Saç dökülmesinin artması

• Tırnaklarda şekil bozukluğu gelişmesi

Her durumda dermatolog değerlendirmesi önerilir.