Parkinson Hastalığı

Parkinson Hastalığı Neden Olur?

Parkinsonun kesin nedeni bilinmemekle birlikte, birden fazla faktörün rol oynadığı düşünülmektedir:

1. Dopamin Üreten Hücre Kaybı

Beyindeki dopamin azalması, hareketlerin yavaşlamasına ve kontrol kaybına neden olur.

2. Genetik Faktörler

Ailede Parkinson öyküsü olan kişilerde risk bir miktar daha yüksektir.

3. Çevresel Faktörler

• Bazı toksinlere maruz kalma

• Tarım ilaçları

• Uzun süreli ağır metal teması

Bu faktörlerin Parkinson gelişiminde etkili olabileceği düşünülmektedir.

4. Yaşlanma

Yaş ilerledikçe Parkinson görülme riski artar. En sık 60 yaş sonrası ortaya çıkar.

Parkinsonun Belirtileri

Belirtiler genellikle yavaş başlar ve tek taraflı olarak ortaya çıkabilir.

Motor (Hareketle İlgili) Belirtiler

• Dinlenme halinde titreme (özellikle elde)

• Hareketlerde yavaşlama (bradikinezi)

• Kas sertliği

• Yürüyüşte küçük adımlar

• Denge ve postür bozukluğu

• Yüz mimiklerinde azalma

Motor Dışı Belirtiler

• Uyku problemleri

• Kabızlık

• Koku alma duyusunda azalma

• Depresyon ve anksiyete

• Konuşma sesinde kısılma

• Yutma güçlüğü

Motor dışı belirtiler bazen motor bulgulardan yıllar önce başlayabilir.

Parkinson Hastalığı Nasıl Teşhis Edilir?

Parkinson tanısı büyük ölçüde klinik değerlendirme ile konur. Tanıda:

• Ayrıntılı nörolojik muayene

• Hastalık öyküsü

• İlaçlara verilen yanıtın değerlendirilmesi

kullanılır. MR gibi görüntüleme yöntemleri genellikle diğer hastalıkları dışlamak amacıyla yapılır.

Parkinson Hastalığı Tedavisi

Parkinson hastalığının kesin bir tedavisi yoktur; ancak belirtiler kontrol altına alınabilir.

1. İlaç Tedavisi

• Dopamin düzeyini artıran ilaçlar

• Dopamin etkisini taklit eden ajanlar

İlaçlar hastalığın evresine göre düzenlenir ve zaman içinde doz ayarlaması yapılır.

2. Fizik Tedavi ve Egzersiz

• Kas gücünü korur

• Dengeyi artırır

• Günlük yaşam kalitesini yükseltir

Düzenli egzersiz Parkinson yönetiminde çok önemlidir.

3. İleri Tedavi Seçenekleri

Bazı hastalarda:

• Beyin pili (derin beyin stimülasyonu)

• İleri tedavi yöntemleri

uygun olabilir. Bu karar uzman hekim tarafından verilir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Aşağıdaki belirtiler varsa nöroloji değerlendirmesi önerilir:

• İstirahat halinde titreme

• Hareketlerde belirgin yavaşlama

• Denge kaybı

• Yürüme değişiklikleri

• Günlük işlerde zorlanma

Erken değerlendirme, tedavi planının daha etkili olmasını sağlar.