Sepsis

Sepsis, vücudun bir enfeksiyona karşı verdiği olağan dışı yanıt sonucu kendi dokularına zarar vermesiyle ortaya çıkan ciddi ve hayati risk taşıyan bir sağlık durumudur. Bağışıklık sisteminin enfeksiyonla savaşma çabası kontrolden çıktığında, sepsis gelişebilir ve hızla organ yetmezliğine kadar ilerleyebilir. Bu nedenle erken tanı ve tedavi hayat kurtarıcıdır.

Sepsis Belirtileri Nelerdir?

Sepsis belirtileri hızlı ve belirgin olabilir:

  • Yüksek ateş veya vücut ısısında düşüş

  • Hızlı kalp atışı ve hızlı solunum

  • Bilinç bulanıklığı, halsizlik veya sersemlik

  • Ciltte solukluk, morarma veya soğukluk

  • İdrar miktarında azalma

  • Tansiyon düşüklüğü (şok tablosu)

Bu belirtiler bir arada veya art arda görülebilir ve zamanla kötüleşebilir.

Sepsise Neler Neden Olur?

Sepsis genellikle vücuttaki mevcut bir enfeksiyonun kontrolsüz yayılmasıyla ortaya çıkar. Neden olan başlıca enfeksiyon kaynakları:

  • Zatürre (akciğer enfeksiyonu)

  • İdrar yolu enfeksiyonları

  • Karın içi enfeksiyonlar (apandisit, peritonit)

  • Cilt ve yumuşak doku enfeksiyonları

  • Kateter kaynaklı enfeksiyonlar

Sepsis Kimlerde Daha Sık Görülür?

  • 65 yaş üstü bireylerde

  • Bağışıklık sistemi zayıflamış kişilerde

  • Diyabet, kanser, kronik hastalıkları olan bireylerde

  • Yeni doğanlar ve küçük çocuklarda

  • Yoğun bakım hastalarında

Sepsis Nasıl Teşhis Edilir?

Hekimler, hastanın şikâyetleri, fizik muayene ve bazı laboratuvar testleri ile sepsis tanısını koyabilir. Kan kültürü, enfeksiyon kaynağını belirlemede önemlidir. Ayrıca CRP, prokalsitonin gibi inflamasyon belirteçleri, böbrek ve karaciğer fonksiyon testleri de tanıya yardımcı olur.

Sepsis Tedavisi

Sepsisin tedavisi acildir ve hastane ortamında uygulanır. Tedavi şunları içerebilir:

  • Damar yoluyla antibiyotik tedavisi

  • Sıvı ve elektrolit desteği

  • Oksijen desteği ve gerekirse solunum cihazı

  • Enfeksiyon kaynağının kontrol altına alınması (örneğin apsenin boşaltılması)

  • Organ destek tedavileri (böbrek yetmezliği için diyaliz vb.)

Hafif vakalar ayakta tedavi edilebilirken, şiddetli vakalar yoğun bakım gerektirebilir.

Sepsisin Sonuçları Neler Olabilir?

Erken tanı ve doğru tedavi ile hastalar tamamen iyileşebilir. Ancak tedavi geciktiğinde şu sonuçlar oluşabilir:

  • Kalıcı organ hasarı

  • Uzun süreli hastanede yatış

  • Ölüm riski (özellikle septik şok gelişirse)

Sepsis Hakkında Sık Sorulan Sorular

1Sepsis bulaşıcı mıdır?
Her iki yöntem de etkilidir. Ancak ani bırakma, kararlılık ve destekle daha hızlı sonuç verebilir.
2Sepsis ile kan zehirlenmesi aynı şey mi?
Genellikle halk arasında bu şekilde adlandırılsa da "kan zehirlenmesi" ifadesi tıbbi olarak sepsisi tam karşılamaz. Sepsis, sistemik bir enflamasyon ve organ etkilenmesi durumudur.
3Evde sepsis gelişip gelişmediği anlaşılabilir mi?
Sepsis belirtileri hızlı geliştiği için bu şüphe varsa hemen tıbbi yardım alınmalıdır. Evde kesin teşhis konamaz.
4Sepsisten sonra tamamen iyileşmek mümkün mü?
Evet. Erken müdahale ile birçok hasta tam iyileşme sağlayabilir.
5Sepsis aşıyla önlenebilir mi?
Doğrudan sepsis için aşı yoktur, ancak onu tetikleyen hastalıklar (zatürre, grip) için aşı olmak koruyucu olabilir.

Sepsis, hızla müdahale edilmesi gereken bir acil durumdur. Test sonuçlarınızı DoktorNow üzerinden doktorlara gösterebilirsiniz.