Tükenmişlik Sendromu
Tükenmişlik sendromu (burnout), özellikle uzun süreli stres altında çalışan bireylerde görülen, fiziksel ve duygusal tükenmişlik, motivasyon kaybı ve iş performansında düşüş ile karakterize bir durumdur. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), tükenmişliği mesleki bir fenomen olarak tanımlamakta ve bireyin işle ilgili sürekli strese verdiği kronik bir yanıt olarak değerlendirmektedir.
Modern yaşamın hızı, yoğun iş temposu, belirsizlikler ve yüksek beklentiler tükenmişlik sendromunun artmasına neden olmaktadır. Özellikle sağlık çalışanları, öğretmenler, kurumsal sektör çalışanları ve ebeveynler bu risk grubunun başında gelir.
Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?
Tükenmişlik sendromu zamanla gelişir ve genellikle üç ana boyutta kendini gösterir:
-
Duygusal Tükenme:
-
Kendini sürekli yorgun ve bitkin hissetme
-
Uyku sorunları
-
Ağlama isteği, umutsuzluk
-
-
Depersonalizasyon (Duyarsızlaşma):
-
İşe karşı ilgisizlik, soğuma
-
İnsanlara karşı mesafe koyma
-
Empati yeteneğinde azalma
-
-
Kişisel Başarının Azalması:
-
Kendi yeterliliğini sorgulama
-
Konsantrasyon bozukluğu
-
Üretkenlikte düşüş
-
Bu belirtiler bireyin hem mesleki hem de sosyal yaşamını olumsuz etkiler.
Tükenmişlik Sendromu Neden Olur?
-
Uzun süreli iş stresi
-
İş-yaşam dengesinin bozulması
-
Aşırı iş yükü
-
Düşük kontrol hissi
-
Belirsiz görev tanımları
-
Yetersiz sosyal destek
-
Mükemmeliyetçilik ve yüksek beklentiler
Tükenmişlik Sendromu Nasıl Teşhis Edilir?
Tükenmişlik sendromu, genellikle bireyin yaşadığı şikayetlerin değerlendirilmesiyle teşhis edilir. Uzmanlar, görüşmeler ve psikolojik testler ile kişideki tükenmişlik düzeyini belirleyebilir. Tanı konulması için depresyon, anksiyete gibi diğer psikolojik rahatsızlıkların da dışlanması gerekebilir.
Tükenmişlik Sendromu Nasıl Geçer? Tedavi Yolları
-
Psikolojik destek: Psikoterapi (özellikle bilişsel davranışçı terapi) oldukça etkilidir.
-
İş yükünün düzenlenmesi: İş yerinde görevlerin netleştirilmesi, mola sürelerinin artırılması
-
Yaşam tarzı değişiklikleri: Uyku düzeni, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz
-
Kendine zaman ayırma: Hobiler, sosyal etkinlikler, mindfulness çalışmaları
-
İlaç tedavisi: Gerekli durumlarda psikiyatrist tarafından reçete edilen ilaçlar uygulanabilir.
👉 DoktorNow üzerinden bir hekimden destek alarak tükenmişlik belirtilerinizi kontrol altına alabilirsiniz. Psikolojik sağlığınızı önemseyin, yalnız değilsiniz.